De kracht van het water is zichtbaar bij de Oosterscheldekering

Groene stroom uit eb en vloed: getijdenstroom neemt vlucht in Zeeland

Kleine haventjes waar vrijwel geen water in staat bij eb. Water dat bijna over de kade klotst bij vloed. Wie aan de kust woont of vakantie viert weet hoe groot de verschillen tussen eb en vloed zijn. En hoe gevaarlijk de stroming soms kan zijn. Daar waar de doorgang smal is, perst het water zich met brute kracht 24 uur per dag, 7 dagen in de week héén en weer.

Kijk maar eens bij de Oosterscheldekering, de stormvloedkering die Zeeland moet beschermen bij zware stormen in combinatie met hoge waterstanden. De Oosterscheldekering bestaat uit betonnen pijlers. Daartussen hangen de schuiven die bij dreigend gevaar neergelaten worden. De stromen van eb en vloed persen zich continu met grote kracht door de openingen van de Oosterscheldekering.

Propellers

Het Nederlandse bedrijf Tocardo, pionier op het gebied van getijdenstroom, startte in 2008 met de plannen om uit de eb- en vloedstromen in de Oosterschelde stroom op te wekken. Tocardo ontwikkelde daarvoor turbines (grote propellers) die in het water worden gehangen. De stroming zorgt ervoor dat deze turbines gaan draaien en stroom opwekken. Vergelijk het maar met de wind die windmolens in beweging brengt.

In 2015 was het dan zover. Na een lange periode van onderzoeken, vergunningaanvragen en voorbereidingen kon ’s wereld grootste commercieel geëxploiteerde getijdencentrale in bedrijf genomen worden. Sindsdien hangen in de Oosterscheldekering vijf turbines die 1,2 MegaWatt stroom opwekken. Genoeg om ruim 1.000 huishoudens van groene stroom te kunnen voorzien. Een aantal maanden eerder realiseerde Tocardo al een getijdencentrale in de Afsluitdijk. Daar wekken drie turbines 300 kW stroom op uit eb- en vloedstromen.

DELTA neemt stroom af

De stroom die door de getijdencentrale in de Oosterscheldekering wordt opgewekt wordt volledig afgenomen door DELTA. DELTA levert deze stroom aan consumenten en ondernemers die kozen voor DELTA Puur Zeeuws Groen. Dat is 100% groene stroom die volledig in Zeeland is opgewekt. Roel Meijerink, directeur Energie van DELTA: “Getijdenstroom past uitstekend bij de uitstraling van DELTA als écht Zeeuwse energieleverancier. Doordat DELTA de stroom uit deze getijdencentrale afneemt bieden we zekerheid aan Tocardo, de eigenaar van de centrale. Tocardo kan zo verder bouwen aan het groot maken van getijdenstroom als duurzame bron van stroom.”

Continue bron van energie

Het grote voordeel van getijdenstroom is de hoge mate van voorspelbaarheid. Het is exact bekend wanneer het eb en vloed is. En dus is ook precies bekend hoeveel stroom een getijdencentrale wanneer levert. “Getijdenstroom heeft een enorme potentie. Door de hele hoge voorspelbaarheid is het een uitermate betrouwbare en continue bron van energie”, zegt Roel Meijerink. “DELTA ziet dan ook een grote toekomst voor getijdenstroom. Wij zijn in ieder geval actief ambassadeur!”

De ontwikkeling van getijdenstroom in Nederland neemt inmiddels een vlucht. Er zijn meer bedrijven die nu in de markt van getijdenstroom stappen. De meeste initiatieven worden overigens in Zeeland ontwikkeld. Daardoor lijkt Zeeland dé hotspot te worden voor getijdenenergie in Nederland.

In de Grevelingendam wordt gebouwd aan het Tidal Technology Center (TTC), een innovatiecentrum op het gebied van getijdenenergie. Een andere getijdencentrale in de Brouwersdam zit in de planningsfase. Roel Meijerink: “We vinden het fantastisch dat dit allemaal gebeurt in de regio waar we onze roots hebben. Uit Zeeland haal je energie!”

Onzichtbaar

Ook Tocardo zit niet stil. “We werken momenteel aan de doorontwikkeling van de getijdencentrale in de Oosterscheldekering”, vertelt Hans van Breugel, CEO van Tocardo. “Maar ook aan tal van andere projecten, met name in het buitenland. Getijdenenergie is overal toepasbaar waar er grote verschillen zijn tussen eb en vloed.”

“Een groot voordeel is ook dat de turbines onzichtbaar zijn omdat ze in het water hangen. Je ziet ze dus niet, in tegenstelling tot windmolens. Getijdenenergie wordt steeds meer erkend als nieuwe innovatieve manier van energieproductie. Dat sterkt ons in onze toekomstplannen.”

Update 1 januari 2024: Het proefproject is inmiddels afgelopen en de getijdencentrale in Vlissingen is ontmanteld. Vanaf 1 januari 2024 maakt ook de getijdencentrale in de Oosterscheldekering geen deel meer uit van DELTA Puur Zeeuws Groen. Eigenaar Tocardo heeft dat project beëindigd. Vanaf 1 januari 2024 bestaat DELTA Puur Zeeuws Groen uitsluitend uit 100% groene stroom die wordt opgewekt met behulp van de wind en de zon.